Bourbonvaten verrijken de Grand Prestige

Tags: bier wijn

Bourbonvaten verrijken de Grand Prestige

Na de succesvolle introductie van Hertog Jan Grand Prestige Vatgerijpt 2017 gingen de brouwers uit Arcen op zoek naar een nieuw avontuur. Ze besloten met een aantal  “smaakmakers” in zee te gaan: bourbonkenner Anne Stokvis, sterrenchef Luc Kusters en wijnsommelier Harold Hamersma. Iedere smaakmaker werd gekoppeld aan een brouwer van Hertog Jan. De vraag van brouwer Gerard van den Broek aan een van de smaakmakers was: is dit nog wel bier?

De editie 2018 van Hertog Jan Grand Prestige is gerijpt in Kentucky Straight Bourbon vaten van Amerikaans eikenhout, maar SVH Meesterkok Luc Kusters zorgde voor een verrijking door het bier te infuseren met VOC-kruiden.  In totaal zijn er vier varianten: de Grand Prestige die alleen heeft gerijpt in het bourbonvat en drie verrijkte edities: Bourbon VOC-kruiden, Bourbon Jeneverbes en Bourbon Vanille.

Tekst: Gerard Molenaar

Documentaire

In een prachtige zesdelige documentaire liet Hertog Jan bij de introductie in Het Ketelhuis, onderdeel van het Westengascomplex in Amsterdam, zien hoe deze editie tot stand kwam. Zo ging de jonge, enthousiaste bourbonkenner Anne Stokvis naar Kentucky in Amerika met brouwer Will, om op zoek te gaan naar de achtergronden en invloeden van bourbon . In de documentaire leer je veel over bourbon en zie je de verbanden met bier. Anne was vooraf vooral bang dat het toch al smakelijke en aromatische Grand Prestigebier gerijpt in bourbonvaten teveel van het goede zou worden. Achteraf is ze blij verrast over het resultaat.

Wijnsommelier en “professioneel smaakenthousiast” Harold Hamersma is samen met Meesterbrouwer Gerard het brede smaakpallet van wijn en bier gaan vergelijken. Proeven zonder uitspugen was even wennen voor Hamersma, die 25 wijnen per dag proeft . Gerard van de Broek wilde van Hamersma weten of de Grand Prestige uit bourbonvaten nog wel bier is. ‘Ja’, zegt Hamersma volmondig.

Kruidig

Luc Kusters ging heel ver met zijn VOC-kruiden. Hij vertelde dat hij graag de grenzen opzoekt bij experimenten en er gingen heel wat VOC-kruiden in de vaten Grand Prestige. Tijdens een door Kusters verzorgde lunch bij de presentatie van het bier, was het resultaat te proeven. Een heftige smaakexplosie. Alleen de aroma’s al. Toch ging dit grensverleggende en überkruidige bier goed samen met het hoofdgerecht van kabeljauw.

De editie met vanille voegt iets toe aan de vanillesmaak die al in de bourbonvaten aanwezig is. Een aangename, ronde  variant. De editie met jeneverbessen heeft iets ook zurigs maar blijft toch mooi zacht van smaak.

Steeds meer bier

Harold Hamersma, bekend auteur van wijnboeken zoals De Grote Hamersma,  gaf aan dat hij dan wel wijnspecialist is maar geen wijnfundamentalist. Hij vond het mooi om de Grand Prestige bieren te proeven en zegt dat hij soms na een dag van wijnproeven heel graag een fris pilsener drinkt. Hij onderbouwde tijdens de lunch met cijfers dat de wijnconsumptie terugloopt ten gunste van speciaalbier. Het was een aantal jaren geleden 21,8 liter, maar het is nu gezakt tot onder 20 liter. Het zijn vooral de goedkope wijnen die minder worden verkocht. Hamersma ziet een parallel met bier: consumenten zijn bereid meer te betalen voor een drank van goede kwaliteit.

Rijke smaak

Anne Stokvis (waarnederlandeet.nl), veruit de jongste van de drie smaakmakers, heeft een indrukwekkende kennis van bourbon. In de tijd dat ze in de VS woonde en studeerde heeft ze het leren drinken. “Het is het rauwe en stoere dat me aantrekt in bourbon. Het is een no-nonsense drank.  Maar ik ben ook een liefhebber van speciaalbier, maar vooral van pils.”

Voor het smaakavontuur reisde ze met brouwer Wil van Hertog Jan naar Kentucky, waar ze nog niet eerder was geweest. “Die trip bevestigde voor mij het enorme ambachtelijke van bourbon. De vaten worden gemaakt van bomen die 80 – 200 jaar oud zijn en de kwaliteit en manier van zagen luisteren nauw, als je goede bourbonkwaliteit wilt krijgen. Het zijn allemaal natuurlijke processen die een rol spelen, daarvan ben ik me bewust geworden. En dat die bourbonvaten dan worden hergebruikt voor Hertog Jan Grand Prestige is geweldig. Het is een fantastisch verhaal.”

Toch was ze bezorgd over het effect van de vaten op de Grand Prestige. “Het bier is al rijk en de bourbon is rijk van smaak. Zou het niet teveel worden? Less is more. Ik was bang dat het bier diepte zou verliezen. Maar het resultaat is juist prachtig.”

Overeenkomsten

Brouwer Will vond de reis een openbaring. “Als je ziet hoeveel mensen erbij betrokken zijn, kijk je heel anders tegen een fles bourbon aan. Je ziet ook overeenkomsten met bierbrouwen: de rol van water en gist, en het maischen. Bij bourbon wordt veel mais gebruikt, maar net als bij sommige bieren is ook tarwe en soms rogge de grondstof. Er zijn dus overeenkomsten in proces en ambacht.”

In totaal gaat Hertog Jan 27.000 flessen afvullen. In de wandelgangen was te horen dat het ongetwijfeld dure project (nog) niet winstgevend hoeft te zijn. De brouwers van Hertog Jan krijgen de ruimte om te experimenteren en mooie bieren te maken, die uiteindelijk bijdragen aan de waarde van het merk Hertog Jan en zo ook aan de andere bieren van deze brouwerij.

Bier aan tafel

Novio Research deed in opdracht van Hertog Jan onderzoek naar het combineren van bier en eten. Daaruit blijkt dat 80% van de Nederlandse bierdrinkers bier vooral ziet als geschikte drank voor na het eten. Een goed advies in de horeca (44%), van de brouwer (26%) of in de bierwinkel (20%) zou uitkomst bieden om ook bij het eten bier te drinken, blijkt uit het onderzoek. De Vatgerijpt-serie van Hertog Jan is een goed voorbeeld van bier dat om andere drinkmomenten vraagt dan een glas Pilsener, vindt Luc Kusters: “Grand Prestige Vatgerijpt is een bier waarvoor je gaat zitten om het te degusteren. Dat zich leent als begeleider bij gerechten, of als verrassend ingrediënt voor een gerecht of cocktail.”

 

Artikel delen