Herman Hell: 'Deeltijdwerken... Den Haag doe er wat aan!'

Nederland kampt met een gigantisch personeelstekort. Nog steeds. De bouw, IT,
detailhandel, logistiek, transport, zorg, onderwijs en de horeca schreeuwen om personeel. Tegelijkertijd blijkt Nederland kampioen deeltijdwerken in Europa. En daar zit ‘m de crux. De inventieve kortetermijnoplossingen, die ik al eens aankaartte, helpen ons nu, maar om te voorkomen dat de langetermijnstrategie er eentje is van veel aan elkaar geplakte kortetermijnstrategieën, is het goed om ook in te zoomen op oplossingen voor de lange termijn.

We leven niet om alleen maar te werken. Sociale contacten, reizen, sporten, een hobby: ook dat is belangrijk. Natuurlijk, niemand beweert het tegendeel. Maar, er is wel een maar. Want willen we het welvaartsniveau dat we nu kennen in Nederland op peil houden, dan moeten wel de handen uit de mouwen. Niets komt zomaar aanwaaien. Welvaart is niet vanzelfsprekend. Daar zijn genoeg voorbeelden van.

Je bent bevoorrecht als je in Nederland woont en goede zorg en onderwijs, om maar wat te noemen, tot je beschikking hebt. Goed onderwijs en zorg is er echter alleen als er daadwerkelijk ook mensen voor de klas en aan het bed staan. Met andere woorden: er moet letterlijk voor gewerkt worden. Ditzelfde geldt voor het servicelevel in de horeca. De tendens dat een groeiend aantal Nederlanders liever in deeltijd werkt, is dan ook zorgelijk. Natuurlijk, het is een keuze en daar is iedereen vrij in. Vergeet alleen niet, dat met z’n allen minder werken ook minder welvaart betekent.

Het gekke is, dat minder werken financieel gezien nog niet eens zo’n gek idee is. Wie van 40 uur naar 32 uur gaat, verdient nauwelijks minder. In verhouding levert die extra dag werken netto dus weinig op. Dat komt onder meer door ons belastingstelsel en toeslagensysteem. Wie meer uren werkt, betaalt meer belasting en raakt bijvoorbeeld deels zorg- en huurtoeslagen kwijt... Echt, zo krom is het. Ons belastingstelsel is ondoorzichtig en rammelt aan alle kanten.

De politiek is dus aan zet. Den Haag moet de regels van het spel veranderen en het voor de vele deeltijdwerkers financieel aantrekkelijk maken om een dag of een aantal uren meer te werken. Hervormen dat belastingsysteem op arbeid, en wel zo snel mogelijk! Zorg ervoor dat je het zo inricht dat meer werken overall, maar vooral in de sectoren met ernstige personeelstekorten interessant wordt. Meer werken moet de moeite waard zijn. Stimuleer dat met een financiële prikkel, bijvoorbeeld in de vorm van een belastingvrije voet boven een bepaald aantal arbeidsuren. Wedden dat vier van de vijf parttime werkenden dan voor die extra dag kiezen? Een mooie oplossing op termijn voor het enorme personeelstekort.