Kritiek op speciaalbier: Vreemd dat we een stempel geven om onderscheid te maken met ‘gewoon’ pils'

Bier - Unsplash
Tags: bier

Kritiek op speciaalbier: Vreemd dat we een stempel geven om onderscheid te maken met ‘gewoon’ pils'

De een gebruikt het woord bijna gedachteloos en de ander maakt zich er druk over: speciaalbier. Moeten we ons daarover ook al druk maken? We hebben onze handen al vol aan echte problemen. Maar er zijn mensen die zich aan het gebruik van de term ‘speciaalbier’ ergeren en dat ook kunnen onderbouwen.

Header foto: Unsplash 

Niet speciaal?

De vraag is natuurlijk of al die witbieren, weizens, Belgisch blond, IPA’s en Neipa’s nog wel zo speciaal zijn. En zijn de pilseners, waarmee de vijftigplussers zijn opgegroeid omdat er niets anders was, dan niet speciaal?

Pils was er altijd en overal

Nog niet zo lang geleden, in de jaren 80 was 99% van het bier dat in Nederland werd verkocht van het pilsenertype. Als je in de horeca een bier bestelde, kreeg je een pils. Pils was er altijd en overal en veel meer keuze was er niet, dus toen was pils heel gewoon.

Consumenten die die ‘armoede’ zat waren verenigden zich en er ontstonden nieuwe kleinschalige brouwerijen, die zich op traditionele bierstijlen richtten. Dat was heel speciaal. De keuze aan verschillende bierstijlen is inmiddels enorm. Maar vergeet niet dat van iedere tien bieren die worden verkocht er nog altijd acht van het pilsenertype zijn. Daardoor blijven die andere bierstijlen nog steeds een beetje speciaal.

Pils was het speciaalbier dat gewoon werd

Ooit was het de normaalste zaak dat ieder dorp een brouwerij had en dat er lokale en regionale bierstijlen waren. Die situatie bestond ook nog heel lang nadat in 1842 in Pilsen in Tsjechië het pilsener bier werd geboren. Dat was destijds pas een speciaal bier. De rest is geschiedenis. Pils en de daarvan afgeleide blonde lagers veroverden de wereld en verdreven kleine lokale en regionale brouwerijen en hun bieren. Pils was het speciaalbier dat gewoon werd en nu we met bijna duizend (huur) brouwers die uiteenlopende bierstijlen brouwen, weer teruggaan naar de oude situatie noemen we alle bieren die geen pils zijn nog steeds speciaalbier.

Een stempel geven 

Wat nog leuker is: de craftbrouwers gaan nu steeds vaker pils maken omdat ze inzien dat het eigenlijk een bijzondere en moeilijk te brouwen bierstijl is. Gaan we die nieuwe pilseners dan speciaalpils noemen? Nee, maar wel craftpils. Wat een vreemde neiging eigenlijk dat we steeds weer een stempel willen geven om een onderscheid te maken met ‘gewoon’ pils.

Van 'Speciaalbieren' naar 'Onze bieren'

De horeca draagt bij door op de bierkaart altijd met de ‘hardlopers’ te beginnen, en dat is het pils dat de betreffende zaak schenkt. Meestal het pils van een grote brouwer. Bij sommige zaken staat er vervolgens een kopje ‘speciaalbieren’ op de kaart. Gelukkig zie ik steeds vaker: ‘Onze bieren’, met daarna een indeling per bierstijl. Ieder bier is speciaal en het is gelukkig steeds gewoner dat we een ruime keuze hebben in de horeca. Toch denk ik niet dat we snel van het woord speciaalbier afkomen. Ik kan er wel mee leven, zolang ik maar genoeg keuze heb in de horeca.

Gerard Molenaar

Schermafbeelding 2022-09-09 om 09.12.09

Gerard is biersommelier, schrijft voor Entree over bier en verzorgt maandelijks deze rubriek. Hij is ook betrokken bij de verkiezing Huisbier van het Jaar. 

 

 

Artikel delen