Verrassende smaken bij Huisbier van het Jaar

Tags: bier

Verrassende smaken bij Huisbier van het Jaar

Vorige maand vond de verkiezing van het Huisbier van Jaar plaats. Thuysfluiter (categorie licht) en Smoke House Eagle (zwaar) zijn verkozen tot Huisbier van het Jaar. De jury vond de winnaars goed, maar miste onder de inzendingen wel echte topbieren. Met name in de categorie licht deed de kwaliteit soms de wenkbrauwen fronsen.

tekst Gerard Molenaar  

Het gaat goed met de huisbieren in de horeca. Fiona de Lange, een van de juryleden van de jaarlijkse Entree-competitie Huisbier van het Jaar, reisde het hele land door voor haar nieuwe boek over biercafés (verschijnt in april). Daarbij ontdekte ze dat heel veel biercafés een lokaal gebrouwen huisbier hebben. “En daar zitten erg veel goede tussen.” Juist daardoor was ze teleurgesteld over een aantal bieren in de categorie licht bij de verkiezing van 2018. Het gaat dus nog lang niet altijd goed, en dat merkten ook de andere juryleden. Ze kwamen veel geïnfecteerde bieren tegen en soms ook brouwfouten. Omdat de jury van Huisbier van het Jaar nauwelijks van samenstelling verandert, was ze weer goed in staat het niveau met eerdere proefsessies te vergelijken. De conclusie: de juryleden - die allemaal hun sporen in de bierwereld hebben verdiend - zagen nog niet echt vooruitgang in het overall-niveau van de inzendingen.

Een echt huisbier
Op basis van advies van de juryleden Theo Flissebaalje en Derek Walsh, waren er dit jaar 2 juryrondes. Het proefpanel voor de lichte bieren bestond uit Flissebaalje, De Lange, Gery Uijtenhaak en Piet Tuinema. De jury voor zware (vanaf 6,5%) bestond uit Walsh, Yvonne van Houtum, Henri Reuchlin en Raymond van der Laan. In de eerste ronde bepaalden beide panels een top 5. Die werd dan vervolgens door de andere jury geproefd, die hierna ook de uiteindelijke winnaar bepaalde. Thuysfluiter werd verkozen tot de winnaar in de categorie licht (zie kader). Dit gedryhopte tarwebier is volgens de jury een echt huisbier. “Zacht, toegankelijk en lekker voor iedereen”, aldus Reuchlin. Walsh herkende er ananas, mango en een beetje zwavel in. “Complexe geuren. Een goed doordrinkbaar bier.” Van der Laan noemde het een lekker fris bier en interessant genoeg om een tweede te nemen. “Niet karakterloos.” Volgens Van Houtum een prima bier om een blad van te bestellen en aan vrienden uit te delen. “Een allemansvriend, wat een huisbier hoort te zijn.” Fiona de Lange vindt het goed en doordrinkbaar, maar wat dun. Ook Theo Flissebaalje vindt het een makkelijk drinkend, goed gehopt bier.

Scharzbier verrassend
Plek nummer 2 in de categorie licht was voor een schwarzbier. De jury reageerde enthousiast toen ze hoorde dat het ging om het huisbier van Orangerie De Pol, een goed restaurant. “We vonden het al geen cafébier”, zei Reuchlin. “Een bier voor alle seizoenen”, meende Van Houtum. Van der Laan was verheugd dat voor dit bier werd gekozen. “Ik vind het zoetje erg prettig.” Gery Uijttenhaak vindt het in de smaak niet helemaal volgens het type, maar wel origineel en verder goed gebrouwen. De nummer 3, Dutch Eagle, verraste volgens Walsh omdat het in de mond een ander bier is dan het aroma doet vermoeden. “Ik ruik tropisch fruit en gist, maar in de mond komt er een karamelsmaak, bijna tegen melasse aan.” Ook Reuchlin vond smaak en geur niet overeenkomstig. Van Houtum vond het iets te extreem voor een huisbier, maar begreep deze keuze wel voor een proeflokaal als Arendsnest. Gery Uijttenhaak vindt de smaak en nasmaak iets te peperig en daardoor geen doordrinkbaar bier.

Alle typen huisbieren
Henri Reuchlin ziet de top 3 van de categorie licht als een afspiegeling van de verschillende typen huisbieren. “De nummer een is een doordrinker, dus wat je doorgaans van een huisbier verwacht. De nummer twee is een gastronomisch bier, gebrouwen voor een restaurant. De nummer drie is een huisbier dat laat zien waar de horecazaak staat. Als speciaalbiercafé zeg je eigenlijk: ‘kijk eens waar wij staan.’” In de categorie zwaar trof de jury goede bieren (maar geen tópbieren). Over de winnaar, een rauchbier, was de jury wel enthousiast. Zeker toen ze na het maken van de keuze vernam dat dit bier voor Frank’s Smoke House werd ontwikkeld. Het is daarmee namelijk een huisbier dat bij het horecaconcept past. Bijzonder is bovendien dat de ondernemer de mout ervoor in zijn eigen zaak rookt. De Lange noemde het een doordrinkbaar bier, omdat het rookkarakter minimaal is. “Een mooie gerookte toets, maar niet te hoogdrempelig voor gewone bierdrinkers.” Wel was er voor haar een keerzijde: dat het een vrij dun bier is. Haar advies was om de smaak toch iets voller te maken. Flissebaalje is net terug uit Franken in Duitsland en proefde daar weer veel originele rauchbieren. Ook hij vond dit bier daarom wel wat aan de dunne kant. Uijtenhaak gaf eveneens aan dat het bier iets voller zou mogen zijn, maar trof brouwtechnisch geen afwijkingen. “Een goed gebrouwen bier dus.” Tuinema, naar eigen zeggen bepaald geen liefhebber van rauchbier, vond dit een voor hem acceptabel en mooi bier.

Verbeterde Bo(c)k
Dat feedback van de kundige jury tot iets moois kan leiden, bewijst de tweede plaats van het Rechthuis Bok in de categorie zwaar. Vorig jaar zond Het Rechthuis uit Mijdrecht dit bier ook in maar had de jury een hard oordeel. Het was in de ogen van de jury geen bockbier en leek volgens een jurylid nergens op. Toen Gerrit Verweij van het Rechthuis om feedback vroeg is die kritiek naar voren gebracht. Het deed hem besluiten om met de brouwer opnieuw naar het recept te kijken en dit jaar opnieuw in te zenden. Die inzet om de kwaliteit te verbeteren is nu beloond met een mooie tweede plaats waardoor Het Rechthuis na de derde plaats voor Blond vorig jaar nu voor de tweede achtereenvolgende jaar in de top drie staat.  De jury reageerde blij verrast toen ze hoorde dat dit bier vorig jaar forse kritiek kreeg, dat de ondernemer die ter harte had genomen en de receptuur vervolgens had aangepast. Een goed doordrinkbaar bier met zoethout en gebrande mout. Netjes gebrouwen en met enige diepgang, zo was te horen. Volgens Tuinema zou dit bier goed hebben gescoord bij een bockbiercompetitie. Volgens Flissebaalje heel goed gebrouwen en toegankelijk. De Lange gaf nog wel de tip om naar de gist te kijken, die bij het uitschenken al snel in het glas kwam.

Tripel of NEIPA?
Nummer 3 werd een tripel die volgens de jury geen tripel is, maar wel zo goed en lekker dat het de derde positie verdiende. “Houd dus echter wel de bierstijl in de gaten”, tipte Tuinema. Derek Walsh spreekt van een mooi bier als (NE)IPA, “Ik mis de euro-hop en de Belgische gistsmaak en mis het tripelkarakter volledig. Dit bier is absoluut modern. Ik noem het een hipster-tripel.”Henri Reuchlin: “Dit bier past helemaal in de tijdgeest, maar is niet wat je van een tripel verwacht. Een mooi bier, maar waarom zet je de consument op het verkeerde been met de benaming tripel?” Yvonne van Houtum houdt het kort: “Heerlijk bier, geen tripel.” “Een NEIPA,geen tripel, maar wel een fijn bier”, vindt Raymond van der Laan. “Misschien iets te zoet.”

Advies van een expert 
De afgelopen jaren stond de jury niet altijd te juichen. Henri Reuchlin verwoordt het zo: “Het si opvallend dat we nooit op tafel dansen van plezier. Of de brouwer is te gemakkelijk of de ondernemer is niet scherp op inkoop. Ondernemers moeten niet aan een eenmalige kwaliteitscontrole doen, maar continu de kwaliteit controleren.” Het overall-advies van de jury was duidelijk: schakel een expert in als u een huisbier wilt gaan laten maken. Gasten een geïnfecteerd bier schenken of één met brouwfouten, is namelijk niet gastvrij en zeker niet goed voor de naam. Bovendien zijn er genoeg specialisten die kunnen adviseren. Ook moet het bier bij het horecaconcept passen. Flissebaalje voegde hier nog aan toe dat er ook best meer aandacht mag zijn voor het uiterlijk van het huisbier. Nu zat er bij de inzendingen een bier dat eruitzag als ‘bruin, troebel modderwater’. Er is dus nog een wereld te winnen.

Uitslag:
Top 3 licht bier
1. Thuysfluiter (5%) | Café Thuys, Amsterdam | Hybride tarwe (warme vergisting met ondergist) | Gebrouwen door De Eeuwige Jeugd (Amsterdam) op de installatie van Lab-44 (Zaandam).
2. Doetinchems Donker (5%) | Orangerie De Pol, Doetinchem | Schwarzbier | Gebrouwen door de Noord-Hollandse Bierbrouwerij (Uitgeest).
3. Dutch Eagle (5,5%) | Proeflokaal Arendsnest, Amsterdam | American pale ale | Gebrouwen door Morebeer Brewing (Amsterdam) i.s.m. Brouwerij Kees (Middelburg).

Top 3 zwaar bier
1. Smoke House Eagle (7,5%) | Frank’s Smoke House, Amsterdam | Rauchbier | Gebrouwen door Morebeer Brewing (Amsterdam) i.s.m. Berging Brouwerij (Purmerend).
2. Het Rechthuis Bok (6,5%) | Het Rechthuis, Mijdrecht | Bockbier | Gebrouwen door Spierbier Brouwerij (Mijdrecht).
3. Goochem (8%) | Café Gambrinus, Amsterdam | Viergranentripel met mosaic (dryhop) | Gebrouwen door De Eeuwige Jeugd (Amsterdam) op de installatie van Lab-44 (Zaandam).

Artikel delen