Alles over koffie in 2026: ‘Voor jongeren is koffie een experience’

Wakker worden, douchen en dan ontbijten met een lekker kopje koffie. Voor veel mensen is dat een dagelijks ritueel, maar jongeren lijken steeds vaker te breken met die gewoonte. “Zij drinken hun eerste koffie van de dag vaak onderweg naar hun werk, studie of de sportschool”, ziet Sander Frau, barista en gecertificeerd barista-trainer van Lavazza Bluespresso.

Meer koffiezaken

Daarbij kiezen jongeren bij voorkeur voor gespecialiseerde koffiebars, die met name in de grote steden sterk in opkomst zijn. “Je hebt daar keuze uit verschillende boonsoorten, melanges en melksoorten”, verduidelijkt Frau. “Dat soort zaken richt zich op de jonge consument, die steeds eerder koffie begint te drinken. Voor hen is koffie een ‘experience’, een beleving, waarbij alles draait om een goede kwaliteit.”

Koffie-expert Rose van Asten, eveneens gecertificeerd barista-trainer van de Specialty Coffee Association (SCA), ziet wel dat jongeren over het algemeen minder koffie drinken. “2, maximaal 3 kopjes per dag”, weet zij. “Maar wat de jongere generatie drinkt, is wel heel goed.” Opvallend is dat jongeren vaker voor decafé kiezen, wat past bij een gezonde, bewuste levensstijl zonder verslavingen. “Het decafé-aanbod wordt ook steeds beter”, ziet Van Asten.

IJskoffies

Daarnaast nemen ijskoffies een steeds bredere plek in op de jaarkalender. Ze worden niet alleen in de zomer genuttigd, maar juist het hele jaar door. Uit het Nationaal Koffie & Thee Onderzoek bleek vorig jaar al dat jongeren steeds meer experimenteren met de frappuccino, een drank waarbij koffie wordt gemengd met roomijs of koude melk.

Is met deze ontwikkelingen de havermelk-cappuccino dan op zijn retour? Nee. “Dat is een blijvertje”, zegt Frau meteen. “En dat gaat ook alleen maar meer worden. Zoals er nu vrijwel geen restaurant meer is dat geen vegetarische maaltijden op de kaart heeft staan, zo gaat dat ook met dranken. Plantaardige melk wordt steeds vaker afgenomen ten koste van gewone koemelk, omdat consumenten bewustere keuzes maken, waarbij ze niet alleen het gevoel hebben dat het gezonder is voor henzelf, maar ook beter voor het milieu en de aarde.”

Capu havermelk blijft

Van Asten plaatst daar echter wel een kanttekening bij. “De laatste tijd zie je de kritiek op havermelk ook wel toenemen”, constateert zij. “In havermelk zit, net als in koemelk, best veel suiker. Je ziet dat daar nog naar alternatieven wordt gezocht, zoals kikkererwtenmelk. Op Instagram volgen de hypes zich snel op. Laatst zag ik koffie met lente-ui, maar dat was niet te drinken, dus dan bloedt dat al snel dood.”

Overigens voorspelt Van Asten dat er sowieso een verschuiving zal plaatsvinden in koffies met melk. “Het is nu ongeveer een verhouding van 80/20”, schat zij. “Ik denk dat we iets meer teruggaan naar pure koffie.”

De zoektocht naar alternatieven voor koeienmelk past wel binnen een andere trend die Frau bespeurt, namelijk: duurzaamheid. “Dat de consument dat belangrijk vindt, zie je op verschillende manieren terug”, stelt hij. “Het wordt door gasten erg gewaardeerd als je het totale proces van koffie inzichtelijk maakt. Waar komen de bonen vandaan? Welke verpakkingen worden er gebruikt? En hoe is de koffie verscheept naar Nederland? Je wilt die hele reis transparant maken.” Dit kan door story-telling aan de muur of op de machine, informatieboekjes of in de koffiekaart.

*De tekst gaat verder onder de foto.

Concurreren

De razendsnelle trends in koffieland dwingen ondernemers met hun tijd mee te gaan. “Een grand café of brasserie zal steeds een stap verder moeten gaan om te kunnen concurreren met een koffiespeciaalzaak”, benadrukt Frau. “En dat is logisch. Men investeert thuis tegenwoordig flink in koffiemachines en -bonen, dus als ondernemer kun je dan niet achterblijven.” Zeker niet nu de prijs voor een koffie stevig is opgelopen.

Van Asten voorspelt dat koffie in 2026 misschien wel vaker dan ooit retour wordt gestuurd in de horeca. “Als je veel geld voor een koffie neertelt en hij is net iets te bitter of niet goed op temperatuur, dan stuur je ‘m terug, net als met wijn”, denkt zij. “Een speciale koffie in de horeca moet zo veel beter zijn dan de koffie die je thuis drinkt. Het kennisniveau van consumenten over koffie neemt steeds meer toe. Dat betekent dat je als ondernemer steeds betere barista’s in huis moet hebben.”

Frau is het daarmee eens: “Als je een hoge prijs rekent en je krijgt daar geen goede kwaliteit voor terug, dan raak je de mensen kwijt. Ook de consument heeft zijn grens. Ondernemers moeten daarom slim handelen en niet alleen kijken naar de kostprijs van het product, maar naar de totale absolute marge die het oplevert door met een goede koffiekwaliteit én beleving te zorgen voor meer traffic in de zaak.”

*De tekst gaat verder onder de foto's.

Goed personeel

Van Asten vindt het een uitdagende kwestie, want voor goede kwaliteit heb je goed personeel nodig. “Veel ondernemers vinden opleiden te duur, want het personeel hopt van de ene naar de andere plek”, is haar ervaring.“Ik zie dan ook wel een toekomst voor automatische opschuim-machines, die de melk beter opschuimen dan welk persoon ook en daarbij een deel van de taak van een barista overnemen. Ik denk dat dat een perfecte oplossing is die past bij deze tijd.”

Want over één ding zijn Frau en Van Asten het eens: koffie zullen we blijven drinken. Frau: “Ik zie de vraag naar meer premium koffie niet verdwijnen. Het biedt een betaalbare luxe-ervaring, en kan zelfs profiteren van het feit dat mensen wat bezuinigen.”

*De tekst gaat verder onder de foto's (Links Rose van Asten, rechts Sander Frau)