Recensie 'Hop': Mooi boek over de eerste bierrevolutie
Dit voorjaar verscheen het boek ‘Hop’ van Leendert Alberts. In het dagelijks leven is hij docent geschiedenis aan de Hogeschool Utrecht maar in de bierwereld is hij bekend als docent biergeschiedenis bij StiBON Bieropeidingen.
Tekst: Gerard Molenaar
Dat de introductie van hop als vervanger van gruit een revolutie was, daarover zijn bierkenners het wel eens. De toevoeging van hop had een enorme impact op de kwaliteit en houdbaarheid van bier en maakte transport over langere afstanden mogelijk. Over gruit was tot nu toe bekend dat het een kruidenmengsel was dat brouwers in het gruithuis moesten kopen en dat er flinke accijnzen op zaten.
Een nieuwe kijk
Leendert Alberts heeft met zijn grondige studie een hele nieuwe kijk op gruit en de rol van gruithuizen gegeven. Hij neemt ons mee terug in de tijd en beschrijft welke impact de introductie van hop had op de Nederlandse biermarkt.
Maar wie over de introductie van hop schrijft, schrijft ook over de teloorgang van gruit. En hier schuilt meteen een van de hoogtepunten van het boek. Alberts legt bloot dat gruit veel meer was dan een ‘kruidenbuiltje’ dat brouwers gebruikten. ‘In het gruithuis werd in een koperen ketel een zoet moutbeslag of afgefilterde wort tot een dikke pap of siroop ingekookt. Nadat deze pap of siroop in een kuip was afgekoeld, werd er gist van een vorig brouwsel aan toegevoegd. …. Vervolgens werd de substantie met toevoeging van kruiden … in een gruitvat gezet en afgesloten met een deksel.’
Zo kwam het gistproces op gang. De brouwer kon na een bezoek aan het gruithuis deze giststarter vervolgens toevoegen aan het wort. Een nieuwe kijk op de rol van het gruithuis dus. Vervolgens laat Alberts zien hoe de introductie van hop het brouwen veranderde. Er kwam een stap bij, namelijk het koken van het wort met hop en de fase van vergisting kreeg een andere start met de toevoeging van zuiver biergist in plaats van gruit.
Exportsucces
In de rest van het boek neemt de auteur de lezer mee in de enorme ontwikkeling die de Nederlandse biersector doormaakte als gevolg van de introductie van hop en de vernieuwde bouwtechnieken. We zijn getuige van de groei van de Nederlandse biersector tot een speler van internationaal belang.
Alberts laat zien wat de Nederlanders in de diverse regio’s destijds dronken, welke steden succesvol werden, hoe ze aan marketing deden en hoe Nederland een exportland werd met grote invloed.
Een boek dat lekker wegleest en laat zien hoe de biersector professionaliseerde en van groot economisch belang werd.
De vraag is wat de horecaprofessional met deze kennis kan. Dit boek geeft inzichten die iedere bierliefhebber in de horeca verdieping in kennis geeft en dat helpt altijd bij het vertellen van verhalen bij de bieren. Mensen uit de bierhoreca weten dat gasten vooral vallen voor het mooie verhalen van een bier, een brouwer of een brouwerij. Wie dit boek leest kan de gasten vertellen dat er een tijd was dat Nederland toonaangevend was en dat ze in de Zuidelijke Nederlanden (nu België) veel konden leren van brouwers uit Haarlem, Gouda, Delft en Amersfoort.
.jpg)
Schrijf je gratis in voor onze nieuwsbrief en ontvang wekelijks:
- De nieuwste trends en ontwikkelingen binnen de Horeca
- Culinaire en interieur inspiratie
- Exclusieve content zoals: artikelen, interviews en ondernemersverhalen