Eigen bestelplatforms verdringen Thuisbezorgd

Om onder het juk van Thuisbezorgd.nl vandaan te komen, richtten diverse groepen restaurantondernemers hun eigen online bestelplatforms op. Hoe vergaat ze dat en wat is hun probleem met Thuisbezorgd?

Tekst Rens Lieman

De druppel die de emmer deed overlopen was de commissieverhoging die Thuisbezorgd eind 2017 aankondigde. Sinds 1 januari 2018 betalen restaurants daarom geen 12, maar 13% commissie over elke bestelling die via de Thuisbezorgd-app of -website binnenkomt. Maar eigenlijk broeide de onvrede van sommige ondernemers over het platform al veel langer en gaat het over veel meer dan alleen die commissie.

Contractafspraken 
Thuisbezorgd verzorgt al sinds 2000 het traject rondom online bestelde maaltijden bij Nederlandse eetgelegenheden (inmiddels zijn dat er 8.000). Pizzeria’s, snackbars, restaurants en cateringbedrijven die hun gerechten via dit platform willen verkopen, tekenen een contract waarin een aantal afspraken staat vastgelegd. De belangrijkste 2: voor elke Thuisbezorgdbestelling moet een commissie worden betaald, en de prijs van maaltijden die in de zaak, via de eigen website of aan de telefoon verkocht worden, mag niet afwijken van die op het Thuisbezorgdmenu - een zogeheten pariteitsclausule. Die commissie bedroeg in de beginjaren 6%, maar inmiddels dus 13. Voor het gros van de restaurants althans; er zijn volumekortingen voor bijvoorbeeld ketens en franchiseconcepten. Sommige ondernemers tillen ook zwaar aan die pariteitsclausule. Korting geven aan gasten die direct bij hen bestellen, mag immers niet. John Sonneveld van Sushi Service Hellevoetsluis: “Je bent dus niet meer vrij om te ondernemen”. Sleman Mirza, van horecacollectief Horeca in Actie: “Eigen prijzen hanteren is de enige manier om een eigen bestelmogelijkheid aantrekkelijker te maken dan Thuisbezorgd, om zo minder afhankelijk ervan te worden”.

Een eigen platform 
En het platform dan maar verlaten, is zo makkelijk niet meer, zegt Sonneveld. “Ik hoor van sommige ondernemers dat ze 80% van hun omzet via Thuisbezorgd verdienen. Daar betalen ze dan wel een rekening voor, maar toch: je sluit niet zomaar zo’n inkomstenbron af. Toch denk ik wel dat als je zelf weer je restaurant en bestelmogelijkheden gaat promoten, je uiteindelijk hetzelfde zult verdienen. Horecaondernemers moeten weer ondernemen.” Sonneveld verenigde daarom de krachten met 6 andere horecaondernemers uit Hellevoetsluis. Ieder van hen heeft nu een eigen bestelmogelijkheid op de site. ‘Zeer binnenkort’ komt er ook een centrale app waar mensen direct eten mee kunnen bestellen bij de diverse zaken. De naam: HelleFood. “Het collectief deelt de advertentiekosten voor het promoten van dit alternatief voor Thuisbezorgd”, zegt Sonneveld. “We hebben er al mee geadverteerd in bushokjes, lokale kranten en op Facebook. Straks, als de app draait, betalen restaurants een vast maandbedrag om gebruik te maken van de software en het betalingssysteem.” (Ter promotie van HelleFood gaven de deelnemende restaurants hun gasten overigens tijdelijk 13% korting - niet zomaar een percentage natuurlijk. Thuisbezorgd kondigde vervolgens in een brief maatregelen aan: de prijzen op het platform zullen met 13% verlaagd worden en Thuisbezorgdgebruikers die de korting zijn misgelopen, moeten worden gecompenseerd uit de zakken van de restaurants.)

Steun van KHN 
Een lokaal initiatief als HelleFood lijkt geen gek idee. Zo’n app hoeft enkel in de eigen regio aan de man te worden gebracht. Bovendien bestellen de meeste mensen sowieso vrijwel uitsluitend bij restaurants in de buurt. Belangenbehartiger Koninklijke Horeca Nederland (KHN) steunt dit soort lokale initiatieven. Eerder sprak het nog de ambitie uit om een eigen, landelijk bestel- en bezorgplatform te beginnen, maar dat plan is na een verkennend onderzoek gestaakt. “Een strijd met Thuisbezorgd vraagt om een enorm budget en een lange adem”, licht sectormanager Hans van der Kooij toe. Het is volgens hem daarom verstandiger om (lokale) platforms die al in oprichting zijn of waren, te steunen. Hoe die steun eruitziet, moet KHN nog bepalen. “We zijn helemaal niet tegen online platforms. Maar Thuisbezorgd is zo groot, sterk en machtig geworden, dat er geen goede balans meer is tussen dit platform en de horecaondernemers die willen onderhandelen, ondernemen.”

Op weg naar Eten.com 
Tot een een-op-eenoverleg tussen KHN en Thuisbezorgd is het nooit gekomen. Mirza ging wel om tafel met het platform. Hij runt een wokrestaurant in Enschede en had een collectief opgericht waar bijna 1.000 horecaondernemers lid van werden: Horeca in Actie. Zo hoopte hij bij Thuisbezorgd een collectiviteitskorting te kunnen bedingen. Ook wilde het collectief van de pariteitsclausule af en had het graag een belofte gekregen dat de commissie niet verder omhoog zou gaan. Thuisbezorgd erkende Mirza’s collectief echter niet en weigerde daarom te onderhandelen. “Toen dacht ik: als ze niet willen meedenken en geen water bij de wijn willen doen, moeten we zelf maar iets doen.” Vervolgens maakt hij van Horeca in Actie een coöperatie waar inmiddels ‘meer dan 1.200’ horecaondernemers lid van zijn. Momenteel wordt ook gewerkt aan een landelijk bestel- en betaalplatform: Eten.com. Landelijk opereren is volgens Mirza de enige manier om de wind uit de zeilen van Thuisbezorgd te halen. De komst van dat platform laat wel even op zich wachten; de planning was om afgelopen juni operationeel te zijn. Mirza zegt extra tijd genomen te hebben omdat er veel nieuwe leden bij de coöperatie kwamen. “We zijn nu voor 90% klaar.” Deelnemende restaurants betalen straks 6% commissie per bestelling. Eventuele winst zal altijd terugvloeien naar de coöperatie en er verandert niets zonder de toestemming van de leden.

Reactie Thuisbezorgd 
Een woordvoerder van Thuisbezorgd zegt dat de zelfgehanteerde commissie ‘heel bescheiden’ is, gezien de service die het biedt en het geld dat restaurants met de bestellingen van dit platform omzetten. Die omzet bedraagt gemiddeld ongeveer 90.000 euro per jaar. Dat is voor aftrek van de commissie, maar de jaarlijkse kosten daarvoor, 11.700 euro, zijn volgens de woordvoerder een fractie van wat Thuisbezorgd kwijt is aan het ontwikkelen van de app, marketing, het faciliteren van veilig betaalverkeer en het verlenen van klantenservice. Over het gevoel gevangen te zitten in de samenwerking, zegt Thuisbezorgd: “Slechts een derde van alle etenbestellingen wordt online geplaatst. Daarbij: ondernemers zijn zelf verantwoordelijk om ervoor te zorgen dat ze voor hun omzet niet te afhankelijk zijn van één bron. Ik denk niet dat wij hen belemmeren in hun ondernemersvrijheid. We helpen ze juist hun omzet en gastenkring te vergroten.” Volgens Thuisbezorgd is de overgrote meerderheid van zijn partners ook heel tevreden met de samenwerking. “Deze kritiek komt van een klein groepje dat de media goed weet te vinden. Groots kondigden deze restaurants aan dat ze een eigen platform zouden beginnen. We merken er weinig van. Er is echter ook niets mis met mensen die denken dat ze het anders, beter of goedkoper kunnen - zo zijn we zelf immers ook begonnen.