Voor Cafés - 250 topadressen in Nederland pakt zytholoog, biersommelier en cicerone Fiona de Lange flink uit. Met ruim 500 pagina’s is het een kleurrijk dik naslagwerk met 250 Nederlandse biercafé’s, die ze allemaal persoonlijk bezocht. Vaak was ze verrast, soms ook verbaasd. Een boek vol verhalen en biersuggesties.
Tekst: Gerard Molenaar
Uitgeverij Lannoo wilde een Nederlandse versie van een boek over biercafés dat in België al bestaat en benaderde Fiona de Lange. Ze twijfelde, omdat er al zoveel boeken zijn, maar de uitgever overtuigde haar van het concept. In een paar maanden bezocht ze 275 cafés, waarvan er 250 in het boek kwamen. “Er sluiten ook weer zaken en daarom heb ik er meer dan 250 bezocht.” Het werd een tocht dwars door Nederland, omdat ze een landelijke dekking wilde.
Uniek verhaal
De Lange had duidelijke selectiecriteria. De bierkaart van de zaken hoefde niet omvangrijk te zijn, maar de bierbehandeling moest goed zijn en het café moest een goede gastbeoordeling hebben. Bovendien moesten de ondernemers een uniek verhaal hebben. Via Facebook vroeg ze ook om suggesties en zo lukte het om in relatief korte tijd tot een lijst van te bezoeken cafés te komen. In het boek geeft ze bij ieder café lokale of regionale toeristische tips én een biersuggestie die past bij de betreffende zaak. “Ik heb ze allemaal bezocht, zodat ik een eigen gastbeleving had. Bij iedere zaak was het uitgangspunt: wat is het idee? Wat willen ze? Hoe zijn de gastheer en -vrouw en hoe zijn de gasten? Het gaat om de totaalbeleving. Ik wilde geen feiten opsommen.” Zo maakte ze 250 spreads met het verhaal, tips en beelden.
Nieuw en onbekend
De Lange heeft in het boek de in haar beleving mooiste horecalocaties van Nederland in beeld gebracht, vastgelegd door een professionele fotograaf. “Het is een mooie weerspiegeling van de Nederlandse horeca geworden met veel nieuwe en nog onbekende biercafé’s. Ik heb vooral de mensen naar voren gebracht, zowel personeel als gasten.” Het viel haar op dat veel horeca, zeker de helft van de bezochte cafés, een verlengstuk is van de huiskamer van de gast. “Er heerst een huiselijke, kneuterige sfeer, met bijvoorbeeld een open haard of andere warmtebron. Soms hangt er zelfs een tv aan de muur.” Maar er waren ook cafés waarin alle stijlen samenkomen, zag De Lange. “Je kan in 1 zaak hip en trendy tot authentiek tegenkomen, maar je ziet ook veel industrieel design.”
Uit de fles
Gekke, beter gezegd verrassende dingen zag De Lange ook. Een koelkast die uit het plafond komt bijvoorbeeld. Of koelkasten waaruit de gast zelf z’n bier mag pakken. Nog iets geks: het rad van fortuin. De gasten laten het rad draaien en het bier waarbij het stopt, kiezen ze. Zelf tappen is allang niet meer bijzonder, maar kan wel problemen opleveren. Bijvoorbeeld als mensen hun pasje met daarop nog een flinke waarde aan taptegoed in de tapmuur vergeten. Maar misschien wel het vreemdst waren de cafés in de kop van Noord-Holland, met stoffige tapkranen, waar gasten allemaal pils direct uit een flesje drinken. “Ik vroeg of de taps soms stuk waren, maar kreeg te horen dat het te maken heeft met de maritieme cultuur. In Den Helder bijvoorbeeld, waar veel mensen op zee werken. Zeelieden zijn gewend meteen uit de fles te drinken en dat doen ze dan ook in de horeca.” En dan de cafés met bordspellen. “Ik zag vaak mensen spelletjes doen in het café. Heel down to earth allemaal.”
Mooie horeca
Wat is de conclusie na deze turbulente kroegentocht door heel Nederland? “Wat hebben we toch mooie horeca en wat is er goed nagedacht over de zaken en de beleving. En wat zijn er veel gepassioneerde mensen. Die moeten echt van dit vak houden. Ze hebben mooie verhalen.” Maar er is veel veranderd. “Ik hoorde van ondernemers dat een biertje na het werk verleden tijd is. Dat is de reden dat de meesten een keuken hebben geopend. Soms doen ze dat door samenwerking met de buren. Het café serveert dan eten uit de keuken van het naastgelegen restaurant. Wat me ook opviel is dat er veel activiteiten worden georganiseerd, vaak voor de hele familie.” Wat haar tevens raakte waren de cafés met een sociale inslag. “Een café dat zich richt op ouderen en zo hun huiskamer is. Een andere zaak heeft een sociaal programma (De Hete Brij, Zwolle) en nodigt regelmatig bejaarden uit voor een kopje koffie. Prachtig.” De Lange had niet alleen positieve ervaringen. “Ik zag ook cafés waarvan je niet snapt dat er nog mensen komen. Daar zitten ze om 19.00 uur al dronken aan de bar. Die cafés zijn uiteraard niet in het boek gekomen.” En wat is de mooiste zaak die ze heeft gezien? Na een stilte: “Slot Oostende in Goes is me bijgebleven. Een prachtig historisch pand met een moderne sfeer en heel goede bieren uit eigen brouwerij.”
Niet alleen Randstad
Wie het boek leest, ziet dat het niet alleen maar in de Randstad gebeurt. In heel Nederland vind je mooie zaken met een goed bieraanbod. Dankzij De Lange zijn die nu op een mooie en verzorgde manier in kaart gebracht. Het boek Cafés. 250 topadressen in Nederland is vanaf 10 mei te bestellen telt 512 pagina’s en kost 34,99 euro.
Huisbier
De Lange is al jaren jurylid van de Entree-verkiezing Huisbier van het Jaar en heeft er dus al veel geproefd. Sommige horecazaken zenden ieder jaar weer in. Het verbaasde haar hoeveel nieuwe huisbieren ze ontdekte. “Vaak verrassend goede, lokaal of regionaal gebrouwen. Maar ik zag ook veel etiketbieren: bestaande commerciële bieren met het etiket van de horecazaak.” Dit najaar organiseert Entree weer de verkiezing Huisbier van het Jaar. Volg onze nieuwsbrieven en sociale media om op de hoogte te blijven.
.jpg)