Studeren is in de ogen van eigenlijk iedereen in Nederland het hoogst haalbare en krijgt meer waardering dan het beoefenen van een ambacht. Want, zo is de gedachte: een afgeronde studie betekent volop kansen op de arbeidsmarkt, een goed salaris en dus toekomstperspectief. Jarenlang was het ook het doel van de politiek: het in snel tempo ontwikkelen van een kenniseconomie. Toch maken mensen hier een denkfout. Een hoge opleiding betekent niet automatisch een hoger salaris. Niet je opleidingsniveau, maar vraag en aanbod (de marktsituatie) bepaalt dat. En op dit moment, in een situatie met een schreeuwend tekort aan personeel, is de vraag naar echte vakmensen enorm en zitten we niet te wachten op weer een blik afgestudeerde jongeren.
Waar komt dat toch vandaan, dat neerkijken op en onderwaarderen van vakmensen? Deels is het arrogantie en verder zal het te wijten zijn aan de typisch Nederlandse, calvinistische inslag. Soberheid is hier troef. In het buitenland weten ze veel beter wat leven is. Het is er heel gebruikelijk om regelmatig buitenshuis te genieten van goed eten en drinken. De vakmensen in de horeca worden er dan ook op handen gedragen. Die waardering laat ze groeien en behoudt ze voor de sector.
Er is hier wel een verandering zichtbaar, gelukkig. De waardering voor chefs begint te komen dankzij (inter)nationale tv-formats, waarin zij een hoofdrol hebben. Inzoomen op hun vak, het ambacht, blijkt te werken. Deze rolmodellen hebben we bitterhard nodig om een omslag te maken. Maar het is niet genoeg. Hoe fantastisch zou het zijn als ook topbartenders, gastheren, serveersters, barista’s en sommeliers zo’n platform wordt geboden, zodat ook zij kunnen uitgroeien tot voorbeelden voor jonge mensen en het respect en de waardering krijgen die ze verdienen. De tv-producent die zijn nek uitsteekt en een geweldige serie over een topbartender of sommelier maakt… Het zou onze sector veel goeds opleveren.
Natuurlijk is iedereen die in de horeca werkt ook zelf aan zet. Voel je niet ongemakkelijk als je vragen krijgt over wat je naast je werk in de horeca doet, heb lak aan de arrogantie en vertel hoe mooi jouw ambacht is, over de creativiteit die je erin kwijt kan en hoeveel plezier je daar in hebt. Je hebt maar één leven, dus geniet daar met volle teugen van. En dat kan nergens anders zo goed als in onze mooie branche. Laat anderen niet op je neerkijken, maar zorg dat ze naar je luisteren. We hebben jou als rolmodel echt nodig. Pak het podium en draag je passie uit. Wees trots op jezelf en wat je doet. Het is er nu tijd voor. Verbeter de branche, begin bij jezelf!