Hopen op herstel: 'Steeds meer brouwers stoppen ermee'

Bier

Hopen op herstel: 'Steeds meer brouwers stoppen ermee'

Wie een Nederlandse supermarkt of biercafé binnenstapt, ziet een overvloed aan bieren. Van frisse ipa’s tot stevige quadrupels en van kruidige tripels tot romige stouts – het aanbod is gigantisch. Dat was ooit wel anders. In 1980 telde Nederland slechts veertien brouwerijen met in totaal 21 productielocaties, goed voor 0,10 brouwerij per 100.000 inwoners.

De keuze was pils, pils of pils. In 2022 piekte Nederland met 959 brouwerijen. Inmiddels zijn dat er ‘slechts’ 895, dat is 5(!) brouwerijen per 100.000 inwoners. Een van de hoogste brouwerijdichtheden ter wereld. Meer dan België, Duitsland, Groot-Brittannië en de VS.

Tekst: Gerard Molenaar

 

De jaarlijkse biercijfers die de brancheorganisatie Nederlandse Brouwers in februari publiceerde waren weinig rooskleurig. De bierverkoop (2024) daalde ten opzichte van het jaar ervoor, vooral door accijnsverhogingen en een matig consumentenklimaat. Zelfs alcoholvrij bier – jarenlang een groeimarkt – kende een dip. Ook het aantal brouwerijen nam af. De media spraken al snel van een crisis: ‘steeds meer brouwers stoppen ermee’.

Groei én krimp in de bierwereld

Toch herkenden niet alle brouwers zich in dat sombere beeld. De Utrechtse brouwerij Vandestreek Bier kwam met een ander bericht: ambachtelijk bier groeit, consumenten kiezen bewuster en geven de voorkeur aan kwaliteit boven kwantiteit. Onafhankelijke brouwers doen het goed en alcoholvrij speciaalbier blijft stijgen.

De waarheid ligt ergens in het midden. Veel kleine brouwerijen hebben het moeilijk. De explosieve groei van het aantal brouwerijen sinds 2015 maakte een correctie onvermijdelijk.Bierambassadeur Rick Kempen waarschuwde in 2018 al voor een shake-out. De coronacrisis gaf veel brouwers tijdelijk een boost door de snelle opkomst van webshops en thuisconsumptie. Nu zorgen inflatie en stijgende kosten voor een natuurlijke schifting.

'Zelfs als er nog meer brouwerijen verdwijnen, blijft Nederland een bierland'

Van pilsland naar bierland

Toch is het glas halfvol. Kleine, onafhankelijke brouwerijen transformeerden Nederland van een pilsland naar een bierland. Zij durfden te experimenteren, introduceerden nieuwe stijlen en verbreedden het smaakpalet van de bierdrinker. Zelfs grote brouwerijen, ooit puur gericht op pils, brengen nu blond, ipa en tripel op de markt.

De biercultuur blijft

Ja, sommige brouwerijen zullen verdwijnen. Tragisch voor de ondernemers, jammer voor de bierliefhebbers, zeker als het bijzondere ambachtelijke brouwers betreft, zoals Nevel Wild Ales. Maar de opgebouwde biercultuur blijft. Zelfs als er nog 200 brouwerijen verdwijnen, heeft Nederland een ongekend breed bieraanbod. Waar bier ooit een voetnoot op de drankenkaart was, hebben veel horecazaken nu een uitgebreide bierkaart.

Uiteraard hoopt ook de horeca op een herstel van de biermarkt. Een mooie zomer is zeer welkom. Maar de bezorgdheid over het aantal brouwerijen is niet nodig. Nederland is een bierland geworden.
Darauf ein Bier!

GERARD MOLENAAR

Gerard Molenaar is bier sommelier, schrijft voor Entree over bier en organiseert jaarlijks de verkiezing Entree Magazine Huisbier van het Jaar.

Columnfoto Gerard Molenaar-Fotograaf-Pim-Ras

Artikel delen