‘Tot 30% minder gasten’: hoteliers slaan alarm over btw-verhoging

Heftige impact op hele branche

Over een paar maanden, op 1 januari 2026, gaat het door het (demissionaire) kabinet vastgestelde nieuwe btw-tarief van 21% op logies in. Onbegrijpelijk en na corona, de inflatie en kostenstijgingen, is dit de zoveelste tegenslag, vindt de horecasector. Op LinkedIn luiden hoteliers, eigenaren van recreatieparken, horeca-adviseurs en sector bankers dan ook stevig de noodklok. “De impact die deze verhoging gaat hebben op onze bedrijven, is heel heftig.

Kijk maar wat er is gebeurd in de Amsterdamse hotellerie toen vorig jaar de toeristenbelasting werd verhoogd van 5 naar 12,5%. Dat werkt direct door in de bezettingen en de kamerprijzen. Hoteliers hebben het daar echt zwaar. De btw-verhoging zal de hele branche treffen”, waarschuwt Martin Hendricks, oprichter en mede-eigenaar van Black Label Hotels in Nederland (waaronder Zuid-Limburg), België, Duitsland en binnenkort Luxemburg en Oostenrijk.

Drie analyses: tot 30% minder hotelgasten

De overheid maakt een grote rekenfout en rekent zich rijk, is de veelgehoorde kritiek onder ondernemers en sector bankers. Hoe zit het? Het ministerie van Financiën verwacht door de btw-verhoging op logies 364 miljoen euro extra belastingopbrengsten uit hotels en 302 miljoen euro uit vakantieparken, de schatkist in te kunnen sluizen.

Maar dat klopt niet, meldt onafhankelijk onderzoeksbureau Decisio dat op een veel lager bedrag uitkomt: slechts 250 miljoen euro extra. Daarnaast, concludeert Decisio, verwacht de overheid extra inkomsten doordat er btw wordt geheven op de opvang van asielzoekers en daklozen. In de praktijk betalen overheidsinstanties daarmee btw aan zichzelf. Dit levert netto geen extra geld op, maar zorgt wel voor meer administratie.

Inmiddels liggen er ook twee andere impactanalyses op tafel (KHN en ABN AMRO) met verontrustende conclusies voor de bezetting en dus de marges: tot 30% van de Nederlanders, die altijd in eigen land vakantie viert, zal voor een bestemming over de grens kiezen; van de Duitse verblijfsgasten zal circa 30% afhaken en bij Belgische gasten zal dit 23% zijn.

In het budgetsegment zijn de gevolgen het grootst: tot 40% kiest na een prijsstijging niet meer voor een overnachting in Nederland. Voor het luxesegment is dit 21-28%. En 5% van de Nederlanders zou door deze belastingverhoging niet meer op vakantie kunnen.

*Tekst gaat verder onder de foto.

Omzetderving

“Daarnaast maken wij ons óók zorgen over de impact van de maatregel op het lokale voorzieningenniveau in de diverse provincies. Dat komt onder aanzienlijke druk te staan. De afhankelijkheid van verblijfstoeristen uit Nederland, Duitsland en België is significant en ook de Randstad blijft niet buiten schot”, aldus Stef Driessen, sector banker bij ABN AMRO.

Volgens het NBTC bezoekt 60% van de Duitse en Belgische toeristen die elders in Nederland verblijven, alsnog de hoofdstad. Driessen: “Als tot 30% van deze gasten ervoor kiest hun vakantie buiten Nederland door te brengen, betekent dat omzetderving voor de hele keten, van horeca tot retail. En dat kan weer tot hogere kosten leiden of een versoberd aanbod voor gasten die wel willen blijven komen. Verlies je de overnachtingen, dan verlies je de hele keten.”

Gast is niet gek

“30% minder overnachtingen heeft bijvoorbeeld ook direct impact op je vennootschapsbelasting”, zegt Jan Akkermans, eigenaar van Garde Hotels (Hotel Corps de Garde, Hotel Halbert en Restaurant Blumé) in Groningen en voorzitter van KHN Afdeling provincie Groningen. Net als vele andere hoteliers noemt Akkermans de impact van de geplande btw-verhoging op zijn bedrijfsvoering, enorm.

“Op een kamer van 100 euro moet ik straks dus 21 euro afdragen. In theorie is dat ‘maar’ 12 euro meer dan nu, dat klopt. Maar het is meer dan de gemiddelde winstmarge in de hotellerie. Tel daar de aanzienlijke kostenstijgingen van de afgelopen tijd bij op en dan heb ik maar één keuze: of de gast betaalt die extra btw-afdracht of ik als ondernemer.”

En de gast is natuurlijk niet gek, zegt Martin Hendricks. “Een btw-tarief van 21% ligt ver boven het tarief van onze buurlanden België (6%) en Duitsland (7%). Hier in Zuid-Limburg zit je letterlijk vijf minuten van de grens”, zegt hij. “Natuurlijk gaan gasten vergelijken en kiezen ze voor de buren. Het vrij besteedbare inkomen van gasten staat immers ook onder druk door alle hoge kosten. En dat doen ze echt niet alleen in de grensregio’s, daar is Nederland veel te klein voor.”

*Tekst gaat verder onder de foto's van Martin Hendricks (links) en Jan Akkermans (rechts).

Prijzen verhogen?

Hendricks en Akkermans zijn al maanden aan het rekenen en voorsorteren op wat komen gaat. Hendricks noemt een voorbeeld: “Hoe calculeren we een arrangement met overnachting, diner en ontbijt, waarvoor de gast 250 euro vooruit betaalt, maar waar verschillende btw-tarieven voor gelden?” Ideeën om juist de f&b, waar nog 9% btw op zit, flink duurder te maken zien we ook voorbijkomen, vertelt Hendricks, “maar voor ons werkt dat niet.”

Beide hoteliers kiezen ervoor de kamerprijzen te verhogen. “De markt moet een kamerprijs absorberen, dus we doen dit heel geleidelijk”, aldus Hendricks. Akkermans: “Het is een dynamische markt; als de vraag naar kamers groot is kunnen we de tariefsverhoging verdisconteren, maar de uitdaging komt op rustige dagen. Dan zal de prijs moeten zakken om de bezetting rond te krijgen en ja, dat gaat ten koste van je marge. Dus moeten we creatief zijn: focussen op all-in arrangementen, upsellen met ontbijtdeals en sportieve extra’s én de zakelijke markt. Die wordt nu belangrijk.”

*Tekst gaat verder onder de foto.

Groeiambities bijstellen

Zowel Hendricks als Akkermans hebben grote ambities. Beide willen groeien, in Nederland en daarbuiten. Akkermans heeft als stip op de horizon: 10 hotels. “Die ambitie heb ik nog steeds, maar helaas moet ik die nu wel wat bijstellen. Als de bezetting echt met 30% daalt, heeft dat impact op onze investeringen. Óók voor wat betreft verduurzaming en vernieuwing.”

Hij kan er niet over uit: “We hebben net de coronaperiode achter de rug en nu mogen we deze klap incasseren. Bovendien voelt de maatregel disproportioneel. Waarom is er bijvoorbeeld niet nagedacht over gefaseerd verhogen van het btw-tarief? Nu voelt het als een besluit zonder visie.” Hendricks: “En waarom trekt het kabinet geen lessen uit de ervaring van de Duitse overheid? Ook daar kreeg de hotellerie een hoog btw-tarief op logies (22%) voor de kiezen, maar toen bleek dat het averechts werkte werd deze verhoging heel snel teruggedraaid (7%).”

Ook Hendricks zegt pas op de plaats te moeten maken. “Onze groeistrategie richt zich op hotels van minimaal 150 kamers in de Benelux, Duitsland, Oostenrijk en Zwitserland. We hebben nu besloten de eerste twee jaar niet te investeren in Nederland. Eerst maar eens zien of de markt deze klap aankan. Tot die tijd focussen we op groei in België en Duitsland.”

Blijven vechten

Beide houden hoop dat de maatregel toch nog de prullenbak in gaat. Akkermans: “Het goede nieuws is dat de lobby werkt, dat er op basis van de verschillende analyses de voorgenomen btw-verhoging op logies deze maand weer op de politieke agenda staat. En, het is nog geen 1 januari.

Als ondernemers gaan we altijd voor die kleine kans. We hebben de lockdowns overleefd, dit kunnen we ook aan. We blijven vechten. Maar de timing is wel heel wrang. De hotelsector is net aan het herstellen. Gasten gaan weer graag op pad in eigen land. Laat ons gewoon ondernemen en gasten een mooie beleving bieden.”

*Tekst gaat verder onder de foto's Garde hotels - restaurant Blumé (links) en Garde Hotels Hotel Halbert (rechts).