Een Dunkin’ Donuts in Van der Valk en een mini-Albert Heijn als bedrijfsrestaurant. Spelers uit de foodretail en foodservice begeven zich steeds vaker op elkaars vlak. Welke vijf ontwikkelingen zien we hierin?
Tekst: Iris Kranenburg
01. FOODPALEIZEN MET HORECA
_0.jpg)
Een deel van de supermarkten wordt komende jaren omgebouwd tot verspaleizen waar sit down-horeca een onderdeel van wordt. Dat denkt kennisorganisatie Foodservice Instituut Nederland (FSIN). Met andere woorden: de ‘grocerant’ gaat aan terrein winnen. Een mooie term voor de combinatie tussen een grocery (supermarkt) en restaurant.
Het is geen nieuw fenomeen, al zijn er in ons land niet veel voorbeelden. Maar dat is ook precies waar de kans ligt. De Jumbo Versmarkt (zeven locaties) is wat dat betreft een voorloper. FSIN benoemde het concept twee jaar terug als dé game changer voor supermarkten. “Door een ultieme versbeleving te creëren op de winkelvloer met heel veel ambacht en horeca-elementen is Jumbo een steen in de vijver voor de supermarktbranche aan het worden. Ze hebben het verwachtingspatroon van de supermarkt op een hoger niveau gebracht.” Onlangs opende een nieuwe locatie in The Mall of the Netherlands in Leidschendam.
In het buitenland zien we wel meer succesvolle voorbeelden van het hybride concept. Het razendpopulaire Eataly met vestigingen wereldwijd is een van de bekendste. Je doet er boodschappen en kunt er laagdrempelig, gezellig en goed eten in meerdere Italiaanse restaurants. Het is een echte trekpleister, ook voor toeristen. Overigens werd eerder aangekondigd dat Eataly (beide foto's) ook plannen heeft voor een vestiging in Nederland. Andere voorbeelden zijn de honderden vestigingen van supermarktketens Whole Foods Market, Wegmans en Kroger in de VS, met counters waar chefs meeneemmaaltijden bereiden en grote schappen met ready-to-eatmaaltijden. Shoppers nuttigen deze maaltijden in het restaurantgedeelte.
02. GRAB & GO-CONCEPTEN
.jpg)
Er komen steeds meer grab & go-concepten: micro-supermarkten, soms onbemand, die vaak goede producten, snelheid en (digitaal) gemak bieden. Sommige aanbieders hebben ook zitruimte en opties tot uitbreiding met bijvoorbeeld een barista of een groter assortiment. Stach (zie foto) en Wundermart zijn al te vinden in hotels en veel kantoren zien soortgelijke gemaksformules als vervanging voor het traditionele bedrijfsrestaurant. Zo opent Albert Heijn dit jaar honderd mini-to go’s in kantoren met zelfbedieningsspecialist Selecta. Andere (nieuwe) spelers zijn Pura Go (zie foto), Rootz Kitchen en Grab &Co. Ook zien we de opkomst van een volgende generatie vendingmachines, zoals die van Vegan Masters en Viresmo (on demand-afhaalsysteem voor maaltijden en f&b-producten).
Stef Driessen, horecaspecialist bij ABN AMRO, ziet voordelen van al dit soort concepten: “Er zijn nauwelijks personeelsuren nodig, de inkoopkosten kunnen dalen, de openingstijden kunnen ruimer en je kunt inspelen op impulsaankopen. In de dagrecreatie zien we ook dat zelfbedieningsapparaten voor een flinke boost van de omzet zorgen.”
03. SHOP-IN-SHOPS
Foodretail en -service versterken elkaar dankzij nieuwe slimme shop-in-shops. Zo opende de beroemde keten Dunkin’ Donuts onlangs succesvolle vestigingen in de hotellobby’s van Van der Valk in Uden, Ridderkerk en Amersfoort. En is The Tosti Club inmiddels in dertien locaties van SPAR te vinden, die sinds vorig jaar een 
meerderheidsbelang heeft in de horecaformule (zie foto). De gemakswinkel, zoals SPAR genoemd wil worden, vindt de aankoop van The Tosti Club een ‘logische stap’ om te versnellen op foodservice-activiteiten en het gemaksconcept in SPAR-vestigingen nog meer te laden. Ook retaildeskundige Art Frickus ziet dit soort samenwerkingen als een kans. “In Azië zie je dit heel veel. Lokale horecaondernemers die een pop-up mogen openen in de supermarkt. Goed voor het aanbod en imago van de supermarkt (lokaal, sympathiek, kwaliteit), goed voor de naamsbekendheid van de horecazaak én goed voor de consument, die op zoek is naar gemak. Win-win-win dus.”
04. KANT-EN-KLAAR IN DE SUPERMARKT
Het kant-en-klaarsegment in de supermarkt is in beweging. Er komt steeds meer ruimte voor saladebars, sushicounters en pizzaovens. Volgens trendwatcher Vincent van Dijk liggen er ook kansen voor de verkoop van maaltijdboxen van restaurants of chefs. “Dat kan ook steeds beter, want we zullen zien dat er meer grotere horecabedrijven komen met dark kitchens door het hele land, zodat de distributie efficiënter wordt. Je moet trouwens wel een merk hebben met nationale aantrekkingskracht om voldoende rotatie te hebben.” Van Dijk benadrukt dat de prijzen voor zo’n maaltijdbox een stuk hoger liggen dan de andere kant-en-klaarmaaltijden in het schap. “Je betaalt voor een eenpersoonsbox al snel dertig euro en als je een gezin hebt, dan lopen die kosten enorm op.”
05. NIEUWKOMERS SCHUDDEN DE MARKT OP
.jpg)
Er komen steeds meer nieuwe spelers op de markt waar de traditionele foodretail en -service rekening mee moeten houden. Flitsbezorgers, zoals Flink en Gorillas, breiden snel uit over Nederland. Binnen tien minuten bezorgen zij vanuit een distributiecentrum een koude fles wijn in het park, dagelijkse boodschappen of een maaltijd die alleen opgewarmd hoeft te worden. Online supermarkten die zich richten op verse en lokale producten, zoals Crisp en Picnic, worden bovendien groter en populairder. Tot slot is de opkomst van allerlei vormen van de dark kitchen van invloed.
Op de hoogte blijven? Schrijf je hier in voor onze nieuwsbrief!
Van The Kitchen Dojo (Rotterdam) en Food Union (Haarlem) die gedeelde keukenruimte bieden aan ondernemers, tot mini-keukens thuis (chefs en hobbykoks die goede maaltijden bereiden en verkopen via Instagram) en platforms zoals ShareThatKitchen waar vraag en aanbod van professionele keukens samenkomen.
Foto's: Jumbo, Eataly, Stach, Pura Go (door Patrick Bongartz), Dunkin' Donuts in Van der Valk Ridderkerk (door RS Fotografie),The Tosti Club in SPAR, Whole Foods Market in de VS, Flink (door Ashkan Mortezapour)
.jpg)